Yenidoğanda Yarık Dudak ve Yarık Damak Hemşirelik Bakımı

Yarık dudak ve yarık damak gebeliğin 6.haftasında başlayan yüzün oluşumu sırasında embriyonik yapıların tam olarak birleşememesi nedeniyle oluşan doğumsal anatomik anomalilerdir. Birlikte ya da ayrı ayrı, tek ya da çift taraflı, kısmi ya da tam olabilirler. Birlikte olduklarında ciddi sorunlara yol açabilirler.

Yarık Dudak ve Yarık Damak Nedenleri ve Risk Faktörleri

Yarık dudak ve yarık damak; ailesel özellikler, genetik ve çevresel faktörlere bağlı olarak gelişebilir. Yarık dudak yaklaşık 700 doğumda 1 ve beyaz ırkta daha fazla görülür. Yarık damak ise 2000 doğumda 1 görülür. Doğumdan önce annenin folik asit kullanması yarık dudak ve yarık damağın insidansını azaltabilir.

Yarık Dudak ve Yarık Damak Belirti ve Bulgular

• Yarık dudak doğumda belirgindir.
• Yarık dudak, intrauterin dönemde gebeliğin 14-16.haftalarında ultrason ile belirlenebilir.
• Bebeğin beslenirken güçlük çekmesi ve fizik muayene ile tanı konur.

Yarık Dudak ve Yarık Damak Tedavisi

• Tedavi cerrahidir ve plastik cerrah, diş hekimi, kulak burun boğaz uzmanının da içinde yer aldığı multidisipliner bir ekip gerektirir.
• Yarık dudak genellikle doğumu takip eden 2.ve 3.aylarda tedavi edilir. İkisi birlikte olduğu durumlarda yarık damağın düzeltilmesi daha sonraya bırakılır.
• Defektin büyüklüğüne bağlı olarak birden fazla ameliyat yapılabilir.
• Yarık damağın düzeltilme işlemi defektin büyüklüğü ve ciddiyetine bağlı olarak değişir.
• Konuşma ve diş formasyonunun gelişimi için ameliyatların birçoğu 18 aylıkken yapılır.

Yarık Dudak ve Yarık Damak Hemşirelik Bakımı

• Bebeğin beslenmesinin sağlanması ve sürdürülmesi sağlanmalıdır.
• Ebeveynlere emosyonel destek sağlanmalıdır.
• Preoperatif ve postoperatif bakımı sağlanmalıdır.
• Aileye bebeğin evde bakımına ilişkin eğitim verilmelidir.
• Bebeğin emme yeteneği değerlendirilir ve ememeyen bebeklere anne sütü sağılarak özel biberonlarla verilir.
• Anneye emzirmede yardımcı olunur.
• Günlük kilo alımı takip edilir.
• Yeterli sıvı alımı belirtileri aileye öğretilir(bebek bezinin sık sık ıslanması).
• Dehidratasyon bulgu ve belirtileri izlenir.
• Bebekle sözel konuşma ve göz teması için ebeveynler teşvik edilir.
• Ebeveynlerin her türlü bebek bakımı aktivitesine katılması sağlanır.
• Ameliyat süreci ve sonucu ebeveynlere anlatılır.
• Özellikle yarık dudaklı çocuklar sert aletler ve objelerden uzak tutulur.
• Ameliyattan sonra ameliyat yerinin bakımı aileye öğretilir.