Yenidoğanda Kernikterus ve Hemşirelik Bakımı

Yenidoğanda kernikterus bilirübin toksisitesinin beyinde oluşturduğu bozukluklar sonucunda ortaya çıkar. Kernikterusta albümine bağlanmayan bilirübin kan-beyin bariyerini geçer ve özellikle bazal ganglia ve serebellumda birikerek sarımsı lekelere neden olur. Bunun sonucunda beyin hasarı gerçekleşir. Kan değişimi ve fototerapi uygulamaları sonucunda hiperbilirübinemi kontrol altına alınmış ve kernikterus gelişiminde büyük ölçüde azalmalar olmuştur. Fakat etkilenen bebeklerin %50’si ölmektedir.

Yenidoğanda Kernikterus Risk Faktörleri

Kernikterus gelişiminde;

• Serum bilirübin yüksekliği
• Gestasyon yaşı ve doğum ağırlığının düşük olması
• Hipotiroidi
• Asfiksi
• Hipoglisemi
• Hipotermi
• Hipoalbuminemi
• Enfeksiyon gibi durumlar etkili olmaktadır.

Yenidoğanda Kernikterus Belirti ve Bulguları

Erken dönem belirtileri:

• Harekette azalama
• Laterji
• Besini reddetme
• İrritabilite

Geç dönem belirtileri:

• Hipertoni ve opistotonus (gövdenin yay biçimi alarak kasılması)
• Tiz sesle ağlama
• Ateş yükselmesi
• İşitme ve görme bozuklukları

Bu bulgular term bebeklerde 2-5 gün, preterm bebeklerde ise 7.günde ortaya çıkmaya başlar.

Yenidoğanda Kernikterus Tedavisi

Tedavi fototerapi ve kan değişimi ile olur.

Fototerapi: Bebeğin cildine floresan ışığı verilerek bilirübinin vücuttan parçalanıp atılmasını sağlayan yöntemdir.

Kan değişimi (Exchange Transfüzyon): Duyarlı kırmızı kan hücreleri ve anneden gelen antikorların bebeğin dolaşımından uzaklaştırılması için uygulanan yöntemtir.

Yenidoğanda Kernikterus Hemşirelik Bakımı

• Yenidoğanın fiziksel değerlendirilmesi yapılmalıdır.
• Hiperbilürubinemiye neden olan risk faktörleri izlenir.
• İlk 24 saat içinde sarılık gözlenirse; 4 saatte bir serum bilirübin düzeyi takip edilir.
• Kernikterus erken belirtileri izlenir.
• Yenidoğan en erken dönemde beslenir.
• Dışkının miktarı, tipi ve sıklığı izlenir.
• Hidrasyon durumu belirlenir(günlük tartı, deri turgoru, 2-4 saatte bir aldığı çıkardığı takibi, idrar miktarı).
• Fototerapi uygulanıyorsa alması gereken sıvının 1.5 katı kadar sıvı alması sağlanır( deriden buharlaşma ile sıvı kaybı olduğu için).
• Fototerapi yan etkileri gözlenir.
• Tartı artışı için yeterli kalori alması sağlanır.
• Aile tanı, tedavi ve nedenleri konusunda bilgilendirilir.