Plasenta Previa ve Hemşirelik Bakımı

Plasenta (bebeğin eşi) uterusun (rahimin) normalde üst kısmına, ön veya arka duvarına yerleşir. Alt segmentinde bulunmaz. Plasentanın uterusun alt segmentine yani bebeğin doğum yolu üzerine yerleşmesi durumuna plasenta previa denir.

Plasenta Previa’nın yerleşimine, serviksi (rahim ağzı) kapatma durumuna göre tipleri bulunmaktadır.  Bu tipleri bazı kaynaklar 4 başlık altında sınıflandırırken bazıları da 3 başlık altında sınıflandırmıştır.

• Plasenta Previa Totalis; Plasenta Previa’nın bu tipinde servikal os, plasenta tarafından tamamen kapatılmıştır.
• Parsiyel Plasenta Previa; Servikal os plasenta tarafından kısmen kapatılmıştır.
• Marjinal Plasenta Previa; Plasentanın yalnızca uç kısmı servikal os’a uzanmıştır.
• Lateral Plasenta Previa; Plasenta uterus duvarlarının alt ve yan kısımlarındadır.

Plasenta Previanın Risk Faktörleri Nelerdir?

• 18 yaş altı ve 35 yaş üstü gebelikler
• Çoğul (ikiz, üçüz) gebelikler
• Çok ve sık doğum yapma
• Daha önceden küretaj, sectio (sezaryen), myomektomi vs. gibi uterus (rahim) ile ilgili operasyon geçirmiş olma
• Rh uyuşmazlığı
• Önceden Plasenta Previalı gebelik geçirmek
• Sigara gibi faktörlerdir.

Plasenta Previanın Belirtileri Nelerdir?

Plasenta previa gebeliğin son trimesterında (20. Haftasından sonra ) görülen gebelik komplikasyonlarındandır. Genellikle ağrısız vajinal kanama şeklinde belirti vermektedir ancak bazen beraberinde doğum sancısı şeklinde ağrılar da görülebilmektedir.

Plasenta Previada Komplikasyonlar Nelerdir?

• Erken membran rüptürü
• Preterm eylem
• Postpartum (doğum sonu) kanama
• Postpartum enfeksiyon
• En önemli komplikasyonu ise aşırı kanamaya bağlı gelişebilecek hemorajik şok, anemi ve plasentanın uterus duvarından erken ayrılması sonucu fetal ölüm görülmesidir.

Plasenta Previa Hemşirelik Bakımı

• Plasenta previa hastane tedavisi gerektirmektedir. Anne doğum öncesi dönemde kanaması olduğunda doktoruna ya da hemşiresine haber vermesi yönünden mutlaka bilgilendirilmelidir.
• Bazı fiziksel aktivitelerin ve cinsel ilişkinin kanamayı arttıracağı anneye anlatılmalıdır.
• Kanama takibi yapılmalıdır. Kanamanın şekli ve pet sayısı izlenmelidir.
• Yaşam bulguları, şok belirtileri açısından anne takip edilmelidir. Nabzın hızı kadar karakterine de dikkat edilmelidir.
• Böbrek perfüzyonu ve vücut maisini kontrol etmek amacıyla çıkardığı idrar miktarı takip edilmelidir.
• Annenin kan grubu belirlenerek her ihtimale karşı kan hazır bulundurulmalıdır.
• Abdomende ağrı ve hassasiyet olup olmadığı, uterusun büyüklüğü, irritabilitesi palpasyonla değerlendirilmelidir.
• Anne doğumdan sonra da şok belirtileri yönünden takip edilmelidir.