Ovarial Siklus
Ovariumlar ekzokrin ve endokrin salgı yapar. Kortexde, bağ doku içinde, ovarium folikülleri bulunur. Foliküllerin sayısı doğumdan sonra artmaz, yaşla birlikte azalır.
Doğumdan sonra ovariumun kapsülü altında birçok olgunlaşmamış folikül bulunur. Menstruel siklusun baĢlangıcında foliküllerden birkaçı büyür ve ovarium yüzeyine yaklaşır. Diğer foliküller olgunlaşmaz. Menstruel siklusun bu evresine foliküler evre, olgunlaşan foliküllere de graaf folikülü denir.
Olgunlaşan folikülün içinde bir boşluk meydana gelir ve içi sıvı doludur ve bol miktarda östrojen içerir. Siklusun tahminen 14. gününde folikül çatlar ve ovum tubalara bırakılır. Ovum, fimbria tarafından yakalanır ve uterusa taşınır. Döllenme olmaz ise vajinadan dışarı atılır. Ovulasyonda çatlayan folikül boşuğu kanla dolar. Folikül boşluğunu çevreleyen granulosa hücreleri çoğalarak folikül içinde pıhtılaşmış kanın yerini alır. Bu lipidce zengin sarı renkli hücrelere corpus luteum denir. Corpus luteum hücreleri, progesteron ve bir miktar da östrojen salgılar. Eğer gebelik olursa corpus luteum yerinde kalır ve doğuma kadar menstruasyon görülmez. Eğer gebelik oluşmaz ise menstruasyondan önce corpus luteum dejenere olmaya başlar. Dejenere olan corpus luteum bir iz bırakır, buna da corpus ablikans denir.
Corpus luteumun yok olması ve buradan hormon salgılanmaması, FSH (folikül stimüle edici hormon) ve LH üzerindeki etkiyi ortadan kaldırır ve FSH yeniden salgılanmaya başlar.
Olgunlaşan foliküllerden salınan östrojenin etkisi ile siklusun 5-14. günleri arasında, endometrium hızla kalınlaşır. Endometrium tabakası arter ve venlerle bir ağ gibi örülür. Ovulasyondan sonra da ödemli bir hâl alır. Endometriumun kalınlaşmasını ve bezlerinin salgı yapmasını sağlayan hormon, progesterondur.
