Kanama Komplikasyonu Riski ve Hemşirelik Bakımı
Kanama komplikasyonu riski, kan volümünde bir azalma olan ya da bu yönden yüksek risk taşıyan bir bireyi tanımlar.
Yüksek Riskli Populasyonlar
- İntraoperatif durumlar
- Postoperatif durumlar
Herhangi bir arteriyel damarın kanülüzasyonu sonrası- özellikle de femoral damarın kanülüzayonu sonrası retroperitoneal kanama yönünden riskli olanlar
- Anaflaktik şok
- Travma
- Bir kanama bozukluğu ve hastalığı öyküsü
- Antikoagulen kullanımı; reçetesiz olarak aspirin ya da nonsteroid anti-enflamatuar ilaçların /NSAID kullanımı
- Steroidlerin süreğen şekilde kullanımı
- Karaciğer fonksiyon bozukluğu ile ilgili asetaminofen kullanımı
- Anemi
- Karaciğer hastalığı
- Yaygın Damar İçi Koagulasyon (DIC)
- Özefagus varislerinin rüptürü ve kanaması
- Anevrizmalar
- Gebelikte travma
- Gebelikle ilgili komplikasyonlar (plasenta previya, molar gebelik, abrasyo plasenta)
Kanama Komplikasyonu Riski Hemşirelik Amaçları
Hemşire kanama durumunu en aza indirecek ve olayı yönetecektir.
Göstergeler
Bakınız: Kardiyak Output’ta Azalma
Kanama Komplikasyonu Riski Genel Girişimler ve Nedenleri
- Sıvı durumunu izleyiniz ve değerlendiriniz; Aldığı (parenteral ve oral), Çıkardığı ve diğer kayıplar (idrar, drenajlar, kusma, nazogastrik tüp)
(Sıvı kayıplarının erken tanınması şoku önleyecek girişimleri olanaklı kılar)
- Cerrahi bölgeyi/ yeri kanama, açılma/ yırtılma ve eviserasyon yönünden izleyiniz. (Dikkatli izlem komplikasyonların erken tanınmasını sağlar).
- Bireye, öksürürken, hapşırırken ya da kusarken cerrahi yarayı bir yastıkla yukarı doğru desteklemeyi öğretiniz. (Desteklemek yaranın karşısındaki basıncı eşitleyerek sütur çizgisinin üzerindeki stresi azaltır.)
- Özefagus varislerinden kanama yönünden izleyiniz;
Hematemez (kanlı kusma)
Melena (siyah, yapışkan dışkı)
Varisler özefagusun alt tarafında genişlemiş ve bükülmüş yenlerdir. Sirozda portal venöz sistemin obstruksiyonu portal hipertansiyona neden olur, özefagusdaki damarlar üzerine basıncın artması velileri daha frajil hale getirir ve kanama riski yüksektir.
- Gerekli ise, günlük olarak dışkıda kan yönünden analiz yaptırın (Gastrointestinal kanama bulgusu erken tanınabilir)
- Antikoagulan tedavi alıyorsa, şu yönlerden izleyiniz: Ekimozlar, burun kanaması, dişeti kanamaları, hematüri, şiddetli baş ağrısı, siyah, kırmızı renkte dışkı
(Antikoagulan tedavi pıhtılaşma zamanının uzamasına neden oldur. Bu durum vücudun herhangi bir yerinde spontan kanamalara yol açabilir. Hematüri, en yaygın görülen erken belirtilerden biridir.)
- Venöz giriş yerlerini / araçlarını (örn., IV giriş yerleri, uzun süreli kalan damar içi araçlar) kanama bulgulan yönünden izleyiniz.
o Giriş yerinde hematom o Giriş yerinde kanama
(Kanama IV girişten birkaç saat sonra, kan basıncı normale döndükten ve giriş yerinde yeni oluşan pıhtı üzerine basınç artışı olduktan sonra meydana gelebilir. Enfeksiyona ikincil olarak gelişen vasküler erozyon sonucu daha sonra da kanama gelişebilir.)
- Gebelik ve doğum sonu dönem süresince kanama yönünden izleyiniz. (bakınız: Spesifik kollobratif (ortak) problemlerden Plasenta Previya Komplikasyonu Riski)
- Şok belirti ve bulgulan yönünden izleyiniz;
- Kan basıncı normal ya da kan basıncında hafif düşme ile birlikte nabız hızında artma, nabız basıncında daralma, ortalama ya da ortalama arteriyel basınçta /mean arteriel pressure (MAP) azalma
- İdrar miktarı <5 ml/kg/saat
- Huzursuzluk, ajitasyon, mental süreçlerde azalma
- Solunum hızında artma, susuzluk
- Periferal nabızlarda azalma-zayıflama
- Soğuk, soluk, nemli, siyanotik deri
- Oksijen saturasyonunda azalma (SaO, SvO,), pulmoner arter basıncı
- Hemoglobin/hematokrit değerlerinde ve kardiyak output/ indekslerde azalma
- Santral venöz basınçta azalma
- Sağ arteriel basınçta azalma
- Wedge basıncında (akciğer kapiller basmcı) azalma (Dolaşım volümündeler azalmaya karşı kompansatuar tepki kalp ve solunum hızlarını artırarak oksijen alimim artırmak ve periferal dolaşımı azaltmaktır [periferal nabızlarda zayıflama ve derinin soğuk olması bunun belirtisidir]. Beyin dokusundaki oksijenizasyonun azalması mental durum değişimlerine neden olabilir. Böbreklerdeki dolaşımın azalması idrar miktarının azalmasına yol açar. Eğer önemli bir kanama varsa hemoglobin ve hematokrit değerleri azalır.
- Şok meydana gelirse; herhangi bir kontrendikasyon yoksa (örn. Kafa travması) hastayı sırtüstü pozisyonda yatırınız. (Bu pozisyon kalbe kanın dönüşünü artırır).
- IV yolu açınız. Eğer kan verilmesi bekleniyorsa geniş lümenli bir kateter kullanınız. Şoka yönelik protokolü başlatınız (örn. Vasopressör tedavi). Ayrıca gerekliyse, daha fazla bilgi için bakınız: Asidoz Komplikasyonu Riski ve Alkaloz Komplikasyonu Riski. (Protokoller periferal direnci artırmayı ve kan basıncını yükseltmeyi amaçlar)
- Kanamayı işaret edebilen değerlendirme verileri ile ilgili olarak doktor ya da özel dal hemşiresi ile görüşünüz. Sıvı kayıplarını idrar miktarı <5ml/kg/saat olmasını sağlayacak şekilde (örn., salin ya da Ringer laktat), yeterli hız ve miktarda yerine koyunuz. (Bu önlemler optimal renal perfüzyoııu sağlar)
- Bireyin hareketlerini ve aktivitelerini sınırlayınız. (Bu dokuların oksijen gereksinimini azaltır).
- Rahatlamasını/ güvende olduğu duygusu sağlayın, kısa açıklamalar yapın, anksiyeteyi azaltmak için emosyonel destek sağlayın. (Yüksek anksiyete oksijen metabolizma / tüketim hızını arttırır)
- Oksijeni istemlenen şekilde veriniz. (Kan volümünde azalma dolaşımdaki oksijen düzeyinin azalmasına neden olur).