Hemşirelikte Uygulamalar
inhalasyon yolu ile ilaç uygulama
inhalasyon yolu ile ilaç uygulama, ilacın gaz ya da buhar şeklinde kişiye uygulanmasıdır. Bu tür ilaç uygulamalarında ilaç solunum yolu ile kan dolaşımına geçmektedir. İnhalasyon yolu ile ilaç uygulamasıyla en sık genel anestezi sırasında karşılaşılır. Akciğerlerdeki kan akımı hızlı olduğu için inhalasyon yöntemi ile ilaç uygulama da hızlı bir yöntem olarak kabul edilmektedir.
inhalasyon yolu ile ilaç uygulamada karşılaşılan problemler
- Akciğere yeterli ilacın gitmemesi
- İlaç taneciklerinin boyutuna bağlı ağız kısmında birikmesi
inhalasyon Yolu İle Uygulanan İlaç Türleri
- Antiastmatik
- Anestezik
- Bronkodilatörler etkili ilaçlar
inhalasyon Yolu İle İlaç Uygulama Nedenleri
- Bronkodilatasyon
- Trekea veya bronşlarda oluşan sekresyonları temizleme
- Faranjit tedavisinde
- Bronşit tedavisinde
- Solunum yolu enfeksiyonlarının tedavisinde
inhalasyon Yolu İle İlaç Uygulamada Kullanılan Cihazlar
- Turbuhaler
- İnhalasyon kapsülü (aerolizer)
- Buhar cihazı (sıcak veya soğuk buhar olabilir)
- Nebülizatör
- Doz ölçülü inhalerler
- Diskus
inhalasyon Yolu İle İlaç Uygulamasının Basamakları
- Her işlem öncesinde olduğu gibi eller muhakkak yıkanır ve eldiven giyilir.
- İşlem için kullanılacak tüm malzemeler işlem öncesinde hazırlanır.
- İlaç hazırlarken kullanılan ilacın son kullanma tarihide muhakkak kontrol edilir.
- İlacı doğru kişiye uygulamak adına hasta bilekliğinden kimlik kontrolü yapılır. Kişiye de ismi sorularak doğruluk teyit edilebilir.
- Kişiye uygulanacak işlemler hakkında bilgi verilir.
- Kişiye uygulama işlemine uygun pozisyon verilir.
- Kişiye buhar cihazı uygulanacak ise buhar cihazı hasta yakınına getirilir.
- Buhar cihazının hortum kısmı hastaya değdirilmeden ağız kısmına yaklaştırılır. (ağız kısmına yaklaşık 20 cm uzaklıkta)
- Kişiye nebülizatör uygulanacak ise ilaç nebülün haznesine boşaltılır.
- Nebül maskesi kişinin yüzüne yerleştirildikten sonra cihaz çalıştırılır.
- Kişi turbuhaler kullanacak ise turbuhalerin alt kısmındaki mekanizma çevrilerek tık sesini duyması istenir.
- Kişi derin bir nefes verdikten sonra turbuhaleri ağız kısmına yerleştirmeli ve dudakları ile hava kaçağı olmayacak şekilde ağzında tutmalıdır.
- Uygun tutuş sağlandıktan sonra derin bir nefes alarak ilacı içine çekmelidir.
- Ölçülü doz inhalerde turbuhaler işleminde olduğu gibi gerçekleştirilir.
- Aerolizer kullanacak kişiler ise kapsül şeklindeki ilacı aerolizerin alt kısmındaki bölüme yerleştirmeli ve kapağı kapatarak kapsül şeklindeki ilacın patlamasını sağlamalıdır.
- Aerolizer ile ilaç hazırlandıktan sonra gerçekleşen işlemler turbuhaler ve ölçülü doz inhalerde olduğu gibi gerçekleştirilmektedir.
İnhaler Yol İle Gerçekleştirilen İlaç Uygulamasında Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar
- Her ilaç kullanma şekline uygun cihaz ve yöntem ile kullanılmalıdır.
- Buhar cihazlarında su seviyesine dikkat edilmelidir.
- Buhar cihazı kullanan kişiler yanıklara karşı daha dikkatli gözlemlenmelidir.
- Cihazlar mümkünse kişiye özgü olmalıdır.
- Cihazların kullanım sonunda temizliğine özen gösterilmelidir.
- Kullanılan ilaçlar kortikosteroid içerikli ise kullanımdan sonra muhakkak ağız su veya gargara yardımı ile temizlenmelidir.
- Nebüllerde maskenin kişinin yüzüne uygun olmasına özen gösterilmelidir.