Derin Ven Trombozu Hemşirelik Bakım Planı
Derin Ven Trombozu (DVT) derin yerleşimli toplardamarlarda meydana gelen pıhtılaşmayı ifade eder ve önemli mortalite ve mobidite sebebidir. Genel olarak 1/1000 oranında görülsede yaş ilerledikçe bu oran 1/100 e kadar düşer. Vücudun her yerinde olabilmesine karşın daha çok alt ektremitede (bacaklarda) ve pelvik venlerde daha sık karşımıza çıkar.
Derin ven trombozunun sebebi Virchow üçlüsüyle açıklanmaktadır. Buna göre venöz staz, hiperkoagulasyon ve damar duvarındaki değişiklikler DVT’ye zemin hazırlar.
Derin ven trombozu komplikasyonları
1) Pulmoner Emboli (PE): derin vendeki pıhtının akciğer arterlerine doğru ilerleyip burada tıkanıklık oluşturmasıdır. Ani başlangıçlı nefes darlığı, zor solunum, göğüs ağrısı, kanlı balgam PE semptomlarıdır.
2) Posttrombotik Sendrom (PTS) : Toplardamarda çesitli nedenlerle kan dolaşımının engellenmesi ve kanın burada göllenmesidir. Damar tıkanıklığının meydane geldiği yerde varisler, deride renk değişimleri gibi belirtilerin yanı sıra en ciddi bulgusu venöz ülserlerdir.
Derin ven trombozunda risk faktörleri
- Uzun süren yatak istirahati (72 saat ve üstü)
- Kırıklar
- Obezite
- Gebelik ve loğusalık
- Oral kontraseptif kullanımı
- Kanser
- Santral venöz katater
- Önceden derin ven trombozu geçirmiş olmak
- 40 yaşından büyük olma
- Genel anestezi alımı
- Serebrovasküler hastalık geçirme
- Kalp krizi geçirme vb.
Derin ven trombozu belirti bulguları
- Bacaklarda ani başlangıçlı ağrılı yada ağrısız şişlik
- Bölgede sıcaklık artışı
- Kızarıklık yada solukluk
- Yüzeyel venlerde gerginlik
Derin ven trombozu tedavisi
- Antikoagülasyon tedavisi : Pıhtılaşmaya karşı tedavidir. Heparin, warfarin gibi ilaçlar kullanılır.
- İnferior vena cavaya filtre uygulama : Pulmoner emboli riskini önler
- Tromboliziz : Pıhtı oluşan yere yada direkt intravenöz yolla enzim uygulama
- Trombektomi: Trombozun çıkarılmasıdır.
Derin ven trombozunda hemşirelik bakımı
- Hastayı PE ve PTS belirti bulguları yönünden izleyiniz.
- Periferik nabızları kontrol ediniz.
- Hastanın etkilenen ekstremitesini kalp seviyesinden yukarda tutunuz.
- Hastaya varis çorabı giydiriniz.
- Homan bulgusunu kontrol ediniz.
- Eğer ödem varsa aldığı çıkardığı ve kilo takibi yapınız.
- Hastayı bacak egzersizi için destekleyiniz.
- Hastayı morluk, peteşiler, diş eti kanamaları gibi kanama belirti bulguları yönünden değerlendiriniz.
- Hastanın labratuar bulgularını takip ediniz. (INR, plt gibi.)
- Hastanın sigara içmesini önleyiniz. (Sigara damarların daralmasına neden olur.)
- Hastayı düzenli aralıklarla yürütünüz.
- Hastanın ağrısı varsa buna yönelik girişimler yapınız.
