4924 Sayılı Kanuna Göre Sözleşmeli Hemşire
Eleman Temininde Güçlük Çekilen Yerlerde Sözleşmeli Sağlık Personeli Çalıştırılması İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun
Resmi Gazete Tarihi: 24/ 07/ 2003 Sayı: 25178
Bu kanunun amacı;
Eleman temininde güçlük çekilen yerlerde ve hizmet dallarında sağlık hizmetlerinin etkili ve verimli bir şekilde yürütülebilmesini temin etmek üzere, Sağlık Bakanlığı ve bağlı kuruluşları tarafından hizmet akdi ile sözleşmeli olarak istihdam edilecek ve işçi sayılmayan sağlık personelinin hizmet şartlarını, niteliklerini, işe alınma ve işine son verilme hallerini, görev ve yetkilerini, hak, yükümlülük ve sorumluluklarını, ücret ve diğer ödemeleri ile özlük işlerini düzenlemektir. (Madde 1)
Sözleşmeli personellerin istihdam edileceği hizmet birimleri sosyoekonomik gelişmişlik kriterleri, ilçelerin sağlık göstergeleri ve coğrafi konumları dikkate alınarak, Sağlık Bakanlığının teklifi üzerine yılda bir kez Bakanlar Kurulu kararı ile tespit edilir. Dağıtılacak pozisyon sayısı 22.000′ i geçemez. (Mülga üçüncü cümle: 21/2/2013-6428/12 md.)
Hemşirelerin sözleşmeli istihdamı için aranacak nitelikler:
- 4 yıllık yüksekokul hemşirelik bölümü mezunu olmak
- 2 yıllık yüksekokul hemşirelik bölümü mezunu olmak
- Sağlık meslek lisesi mezunu olma
Sözleşmeli sağlık personeli sayıları ve çalıştırılacakları yerler şu şekilde belirtilmiştir:
Sözleşmeli sağlık personeli sayıları hizmete duyulan ihtiyaçtaki değişmeler dikkate alınarak yılda bir kez olmak kaydıyla yeniden belirlenmektedir. Bakanlık, sözleşmeli personellerin hizmet ihtiyaçlarına en uygun şekilde dağılımının sağlanması için gerekli tedbirleri alır ve bu amaçla norm pozisyon sayılarını tespit eder. Norm pozisyon sayıları değişebilir, pozisyonların birimler itibariyle dağılımı değiştirilemez (Madde 3).
Ayrıca sağlık personelleri pozisyonlarının tahsis edildiği yer dışındaki birimlerde sürekli olarak görevlendirilemez ve çalıştırılamaz
Ancak sözleşmeli personel; deprem, yangın, su baskını, yer kayması, çığ ve benzeri afetler, sıkıyönetim, olağanüstü hal ve savaş hali gibi durumlarda ya da yılda bir ayı geçmeyen hizmet içi eğitim çalışmalarında (tabip ve hemşirelerin diyaliz eğitimi) en fazla bir defa toplamda üç ayı geçmemek üzere ve bu sürenin dört katı mecburi hizmet yükümlüsü olarak çalışmayı taahhüt etmeleri kaydıyla pozisyonları dışındaki birimlerde geçici olarak görevlendirilebilir.
Madde 4 – Bu madde ile sözleşmeli personellerin atanma şartları ve nitelikleri açıkça belirtilmiştir. Hizmetin gerektirdiği özel koşulların yanı sıra, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinde belirtilen genel şartları ve belirtilen nitelikleri taşıması zorunludur.
Tabipler hariç olmak üzere, herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan emeklilik veya yaşlılık aylığı alanlar sözleşmeli personel olarak istihdam edilmezler.
Bu kanunda sözleşmeli hemşirelerin atamalarının merkezi sınavla yapılacağı bildirilmiştir. Ayrıca daha önce Devlet memurluğu hizmeti bulunanlar, halen Devlet memuru olarak çalışanlar, diğer personel kanunlarına tabi olanlar ile bu kanuna tabi olarak istihdam edilip de hizmet sözleşmesini feshedenler/ feshedilenler de sınavla atanması öngörülen pozisyonlara ancak merkezi sınavla atanabilecekleri de vurgulanmıştır.
Bir sözleşmeli personel pozisyon unvanından sınavla atanılması gereken diğer bir pozisyon unvanına nakiller de merkezî sınav puanına göre yapılır. Ama sözleşmeli personelin aynı pozisyon unvanı ile Bakanlar Kurulu kararında gösterilen hizmet birimleri arasındaki aynı unvanlı sınavla atanması öngörülen boş diğer pozisyonlara nakillerinde hizmet puanı esas alınır.
Madde 5– Bu maddede, madde 4 uyarınca sözleşmeli personel olarak çalışmaya hak kazanmış kişilerin hizmet sözleşmesini imzalaması gerektiği bildirilmiştir.
Sözleşmeli personelin; görev yeri, görevi dahilinde yapacağı işlerin tanımları, uyacakları mesleki ve etik kurallar, ödev, yetki ve sorumlulukları ile diğer hususlar hizmet sözleşmesinde belirtilir. Hizmet sözleşmesi yazılı olarak yapılır. Hizmet sözleşmelerinin uygulanma süresi, malî yıl ile sınırlıdır. Taraflardan birinin, sözleşmenin bitiminden en geç bir ay önce karşı tarafa yazılı fesih bildiriminde bulunmaması durumunda hizmet sözleşmesinin uygulanma süresi, izleyen yılın sonuna kadar uzatılmış sayılır
Sözleşmeli personel; kazanç getirici başka bir iş yapamaz, resmi veya özel herhangi bir müessesede maaşlı, ücretli veya sözleşmeli olarak görev alamaz, serbest olarak sanat ve mesleklerini icra edemez, 657 sayılı Kanunda Devlet memurları için yasaklanmış bulunan fiil ve eylemlerde bulunamaz ve siyasi partilere üye olamazlar. Sözleşmeli personelin, istihdam edildikleri hizmet birimlerinin bulundukları yerleşme merkezlerinde sözleşme süresince ikamet etmeleri esastır.
Sözleşmeli personelin haftalık çalışma süreleri Devlet memurları ile aynıdır. Normal çalışma saatleri dışında veya hafta tatili ve resmi tatillerde de çalışmak zorundadır. Bu çalışmaları karşılığında herhangi bir ek ücret ödenmez. Ancak, zorunlu çalışılan hafta tatili ve diğer dinlenme süreleri başka günlerde kullandırılır.
Sözleşmeli sağlık personellerinin izinleri 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa göre uygulanır. Otuz günü aşan hastalık izinlerinde ise sözleşmeli personele yarım sözleşme ücreti ödenir. Ayrıca, sözleşmeli personeller yıllık izinlerini birleştiremez ve yıllık izinden düşülmek üzere mazeret izni alamaz.
Bunlarla birlikte sözleşmeli hemşirelerin istihdam edildiği hizmet biriminde, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunundaki hükümler çerçevesinde başhemşire olarak görevlendirilebileceği, bu görevleri yürüttükleri sürece kendilerine bu görevlerinden dolayı başkaca bir ücret ödenmeyeceği bildirilmiştir.
Mali haklar ve ödül hususunda sözleşmeli personellerin aylık brüt ücretlerine ilişkin taban ve tavan oranları aşağıdaki gibidir:
Pozisyon Unvanı veya Niteliği Taban Oranı Tavan Oranı
4 yıl ve üzeri fakülte mezunu 0,9 1,9
2-3 yıllık yüksekokul mezunu 0,8 1,7
Lise ve dengi okul mezunu 0,7 1,
Madde 6 – Bu pozisyon ünvanlarına göre çalıştırılacak sözleşmeli sağlık personellerinin taban tavan oranları üzerinden, 657 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (B) bendine göre çalışanlar için uygulanmakta olan tavan ücretin 2,5 katını aşmamak üzere, hesaplanan miktarlarda aylık ücret ödenir. Taban ve tavan oranlar arasındaki aylık ücret sözleşmeli personelin pozisyon unvanı, hizmet süresi, görev yerinin özelliği ve şartları ile eğitim seviyesi esasına göre belirlenir.
Sözleşmeli personele yapılacak ödemeler, çalışmayı takip eden ay sonunda yapılır.
Sözleşmeli personele, aylık sözleşme ücreti dışında görev yaptıkları birimde bulunan döner sermayeden ilgili mevzuatı dahilinde ödeme yapılabilir.
Sözleşmeli personele yukarıda sayılanlar dışında herhangi bir ad altında ödeme yapılamaz.
Çalıştırıldıkları il merkezinde oluşturulacak komisyon ile sicil ve disiplin amirleri tarafından yapılacak başarı değerlendirmesi sonucunda başarılı görev yaptıkları tespit edilen sözleşmeli personele, bir aylık ücreti tutarında ve bir malî yılda iki defayı geçmemek üzere ödül verilebilir.
Hizmet sözleşmesinin feshi ve sürekli sözleşmeli personel statüsü
Madde 7 – Sözleşmeli personel, iki ay önceden yazılı ihbarda bulunmak şartıyla sözleşmeyi tek taraflı olarak her zaman feshedebilir. Bakanlık, hizmet sözleşmesinde belirtilen koşullara uymaması, norm pozisyon sayısında değişiklik olması, sözleşmeli personel pozisyonlarının vizelendiği birimlerin kapatılması veya bu birimlerde sözleşmeli personel istihdam edilmesinden vazgeçilmesi halinde sözleşmeyi bir ay önceden personele yazılı ihbarla bildirmek şartıyla feshedebilir. Bakanlık sözleşmeyi sona erdirmek istediği takdirde gerekçesini karşı tarafa bildirmek zorundadır. Sözleşmeli personel istihdam edilen birimlerin kapatılması ya da vazgeçilmesinden sonra sözleşmeli personel pozisyonlara yıl içerisinde ihtiyaç duyulması halinde, pozisyonları iptal edilen personel tercihleri alınarak boş sözleşmeli personel pozisyonlarına en çok üç ay içerisinde yerleştirilir. Bu durumlarda yerleştirme işlemi, sınavla gerektiren pozisyonlar için sınav puanına göre yapılır.
Bu durumlar dışında sözleşmesi feshedilenler ile feshedenler fesih tarihinden itibaren iki yıl süreyle sözleşmeli personel pozisyonlarında istihdam edilemezler. Bunların sözleşmeli statüde geçirdikleri süreler, yeniden sözleşmeli personel pozisyonlarına atanmalarında kazanılmış hak doğurmaz. Hizmet sözleşmesi; sözleşmeli personelin istek, yaş haddi, malullük gibi nedenlerle emekliye ayrılması, 657 sayılı Kanuna göre Devlet memurluğundan çıkarma cezası verilmesini gerektirecek bir fiil işlenmesi veya ölümü, sözleşmeli personelin ilgili mevzuatına göre aranan niteliklerden birini taşımadığının sonradan anlaşılması veya bu niteliklerden herhangi birini sonradan kaybetmesi hallerinde kendiliğinden sona erer.
Sözleşmesi anılan fiillerden birini işlemesi nedeniyle sona eren personel, hiçbir şekilde bir daha sözleşmeli personel olarak istihdam edilemez.
Kesintisiz on yıl süreyle sözleşmeli personel olarak hizmet etmiş ve bu süre içerisinde aylıktan kesme ve üstü disiplin cezası almamış olanlar, sicilleri olumlu olmak kaydıyla, sürekli sözleşmeli personel olma hakkını elde etmiş sayılır. Bu hakkı elde etmiş personelin sözleşmesi, sözleşmenin feshini gerektirecek bir fiil işlemedikçe emeklilik hakkını elde edene kadar Bakanlıkça tek taraflı olarak feshedilemez
Madde 8 – Bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde, bu kanuna tabi personel hakkında diğer kanunlarda aksine bir hüküm bulunmadıkça 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümleri uygulanır.
Madde 9 – Sözleşmeli personel, istekleri üzerine Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı ile ilişkilendirilir. Diğer sosyal güvenlik kurumlarıyla ilişkilendirilen sözleşmeli personel hakkında 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun 40 ıncı maddesi hükmü uygulanır. Sözleşmeli personel, emsali Devlet memuru dikkate alınarak 6245 sayılı
Harcırah Kanunu hükümlerinden yararlandırılır. Sözleşmeli personel hakkında uygulanacak disiplin cezaları ile sicil hususunda bu Kanun ile ilgili düzenlemeler dışında, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun ilgili maddelerine göre işlem yapılır. Aylıktan kesme cezası, sözleşmeli personelin brüt ücretinin 1/30-1/8 arasında kesinti yapılması; kademe ilerlemesinin durdurulması cezası, sözleşmeli personelin ücretinin belirlenmesinde esas alınan kıdem süresinde indirim yapılması; Devlet memurluğundan çıkarma cezasıise sözleşmenin feshedilmesi suretiyle uygulanır.
Sözleşmeli personele disiplin cezalarının uygulanması ile sicil verilmesine ilişkin usul ve esaslar Devlet Personel Başkanlığının görüşü üzerine Bakanlık tarafından çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
Devlet memuru olarak çalışmaktayken bu Kanun çerçevesinde sözleşmeli personel statüsüne geçenler, sözleşmelerinin bitiminde istekleri halinde 657 sayılı Kanunun ilgili hükümlerine göre söz konusu statüye geçerken çalıştığı il emrindeki Bakanlığa ait boş Devlet memurluğu kadrolarına naklen atanırlar.
